دانلود مقاله تعمیر تلویزیون (تیونرها) تحت word دارای 72 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است

فایل ورد دانلود مقاله تعمیر تلویزیون (تیونرها) تحت word کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.

این پروژه توسط مرکز مرکز پروژه های دانشجویی آماده و تنظیم شده است

توجه : در صورت  مشاهده  بهم ریختگی احتمالی در متون زیر ،دلیل ان کپی کردن این مطالب از داخل فایل ورد می باشد و در فایل اصلی دانلود مقاله تعمیر تلویزیون (تیونرها) تحت word ،به هیچ وجه بهم ریختگی وجود ندارد

بخشی از متن دانلود مقاله تعمیر تلویزیون (تیونرها) تحت word :

فهرست مطالب
عنوان صفحه
بخش 1:
تیونر 1
بخش 2 :
طبقه IF آشکار ساز و AGC 8
بخش 3:
مدارات رنگی 17
بخش 4:
مدارات تصویر 62

بخش 5:
منبع تغذیه 66

بخش 1:

تیونر
همانطوریکه در نمای کلی گیرنده های رنگی بررسی گردید امواج دریافت شده توسط آنتن به تیونر منتقل می گردد .، تیونر تلویزیونهای رنگی علاوه بر کارهای معمولی یک تیونر که از تلویزیون سیاه و سفید به خاطر داریم (انتخاب کانال‌ ، حذف امواج مزاحم ، تقویت موج فرستنده و . . . ) در خروجی خود امواج فرستنده را تبدیل به سه موج IF به ترتیب زیر می کنند:
1) IF صدا (فرکانس 4/33 مگاهرتز)
2) IF تصویر(فرکانس 9/38 مگاهرتز)
3) IF رنگ(فرکانس 43/34 مگاهرتز)
تیونر ها در دو نوع مکانیکی و الکترونیکی درست می شوند ، در تلویزیونهای رنگی جدید اکثرا تیونر به صورت الکترونیک طراحی میشود . این تیونرها مدارات دریافت هر سه محدوده VHF I , VHF III , UHF را دارا هستند ، در جدول زیر محدوده امواج تلویزیونی و تعداد کانالهای آنها مشخص شده است :

باند
تعداد کانال
محدوده فرکانسی
VH I
4 تا 2
MHZ 68تا47

VHF III 12 تا 5 MHZ 230تا174

UHF 68 تا 21 MHZ 676تا300
در تیونرهای میکانیکی جهت آنکه کانال و محدوده کار تیونر را تعویض نمائیم دسته سلکتوری وجود دارد که این کار را انجام می دهد ، ولی در تیونرهای الکترونیک جهت این کار ، مداری در نظر گرفته شده است به نام مدار فرمان تیونر .

بنابراین مدار فرمان تیونر باید بروی تیونرهای الکترونیک دو کنترل اعمال نماید اولا محدوده کار تیونر را مشخص کند که آیا بر روی UHF ، VHF I ، VHF III باشد ثانیا معین کند در آن محدوده بر روی چه کانالی تصویر دریافت دارد .

عمل اول با قطع و وصل ولتاژ تغذیه هر قسمت انجام می گیرد یعنی زمانی که می خواهیم تیونر بر روی محدوده VHF I کار کند ، مدار فرمان ولتاژ تغذیه دو باند VHF III و UHF را قطع کرده و فقط ولتاژ تغذیه به باند VHF I می دهد . این باعث می شود که فقط باند VHF I کار کرده و دو باند دیگر غیر فعال باشند.
عمل دوم (تعویض کانال) با کم و زیاد کردن یک ولتاژ متغییر(معمولا صفر تا 33 ولت) توسط مدار فرمان تیونر و اعمال آن به دیودهای واریکاپ تیونر انجام می گیرد .
دیودهای واریکاپ چه عملی انجام می دهند ؟

دیودهای واریکاپ یکی از انواع دیودها هستند که وقتی در بایاس معکوس قرار گیرند میتوان با کم و زیاد کردن ولتاژ دو سرشان از آنها همانند یک خازن متغییر استفاده نمود .
حال در تیونر های الکترونیک در هر باند تیونر ، تعدادی دیوید واریکاپ قرار گرفته که مدار فرمان تیونر بسته به کانال انتخابی توسط مصرف کننده ولتاژ دو سر دیودهای واریکاپ تیونر در آن قسمت را تغییر داده و ظرفیت دیود واریکاپ را برای آن کانال تعیین می کند ، در حقیقت از دیودهای واریکاپ به عنوان قسمتی از مدارات هماهنگ داخل تیونر استفاده شده است .

بررسی تیونر تلویزیون رنگی شهاب 21 اینچ :
تیونر این تلویزیون از نوع الکترونیک بوده و قدرت دریافت هر سه محدوده ، UHF و VHF III و VHF I را دارا می باشد ، کنترل این تیونر بر عهده آی سی کنترل تلویزیون (ICSO1 ) می باشد .
طریقه تنظیم کانال توسط آی سی کنترل : برای آنکه مشخص شود بر روی چه محدوده ای کار کند ، سه پایه BL و BU و BH در بین پایه های تیونر وجود دارد . BU تغذیه محدوده UHF داخل تیونر ، BL تغذیه محدوده مدار VHF I و BH تغذیه مدار محدوده VHF III تیونر است .

طرز کار به این صورت است که وقتی تلویزیون فرمان کار روی محدوده UHF دریافت کرد ، آی سی کنترل (ICSO1 ) ولتاژ مثبت بیس Q101 را کم می کند ، چون ترانزیستور به محدوده UHF تیونر می رود .
در همین حال آی سی کنترل ولتاژ بیس دو ترانزیستور Q102 و Q103 را زیاد کرده ولتاژ قسمتهای BL(VHFI ) و BH (VHFIII)قطع میگردد ، که می توان با توجه به جدول زیر این فرمان آی سی کنترل را تست نمود :
نام پین
باند انتخابی BL

BH
BU

VHF I
12V
0V
0V

VHFIII 0V 12V 0V
UHF 0V 0V 12V

طریقه تنظیم کانال :
همانطوریکه قبلا ذکر گردید برای تعویض کانال بین صفر تا 30 ولت که توسط تنظیم کننده ائی قابل تنظیم است به دیودهای واریکاپ داخل تیونر اعمال شده و باعث انتخاب کانال میگردد .
در این تلویزیون ولتاژ 103 ولت پایه سه ترانس T801 در منبع تغذیه (STR) توسط مقاومت R105 کم شده توسط زینر 33 ولتی D102 در 33 ولت تثبیت شده به کلکتور ترانزیستور Q304 داده می شود .

ولتاژ بیس این ترانزیستور تحت کنترل آی سی می باشد (پایه 1 آی سی ) حال آی سی کنترل فرمان تعویض کانال ولتاژ بیس این ترانزیستور را از طریق پایه 1 خود کم و یا بلعکس زیاد می کند و باعث می گردد بسته به کانال انتخاب شده توسط مصرف کننده ولتاژی بین 3/0 ولت (در پائین ترین کانال) و 29 ولت (در بالاترین کانال) در هر باند به پین VT روی تیونر رسیده و از طریق این پین به دیویدهای واریکاپ داخل تیونر اعمال گشته ظرفیت آنها برای کانال انتخابی تنظیم گردد .

AGC تیونر (AGC Delay ) :
از طبقه agc ولتاژ کنترل به تیونر اعمال گشته که این ولتاژ بستگی به قدرت سیگنال مرکب دریافتی از تیونر دارد ، به این معنی که وقتی سیگنال دریافتی خیلی قوی باشد باید مقدار سیگنال عبوری از تیونر به طبقه IF را کم کرد و وقتی سیگنال ضعیف است باید کل این سیگنال ضعیف ، بدون تضعیف تحویل طبقه IF گردد .
در این تلویزیون ولتاژ این قسمت توسط پایه 13 آی سی IF و آشکار ساز ) IC101) تامین می گردد که د ر هنگام سیگنال ضعیف به حدود 3/7 ولت و در هنگام دریافت سیگنال قوی به 4/2 ولت می رسد .

سیستم AFT :
ولتاژ تغذیه اسیلاتور تیونر توسط این پین از طبقه IF تنظیم می شود . اگر در هنگام دریافت ایستگاههای ضعیف فرکانس اسیلاتور دقیق نباشد باعث برهم خوردن مشخصات تصویر می شود .
این مدار در طبقه IF باعث قفل شدن فرکانس اسیلاتور تیونر در مقدار صحیح آن می شود ( با اعمال ولتاژ مثبت یا منفی به این پین ، توضیح کامل طرز کار AFT در طبقه IF آمده است ) .

در این تلویزیونها در جلوی تلویزیون دکمه ائی به نام نیز وجود دارد ، طریقه تنظیم آن به این صورت است که در هنگام دریافت ایستگاه ضعیف ابتدا تیونر را روی آن ایستگاه تنظیم می کنیم (در این حالت تصویر ایستگاه متناوبا برفکی و خوب می شود ) ،‌ ، حال دکمه AFT را فشار داده تا تیونر (اسیلاتور تیونر) دقیقا بر روی آن ایستگاه قفل شود .
طریقه کانال یابی اتومات :
در تلویزیونهای مولتی سیستم (تلویزیونهای رنگی جدید) یکی دیگر از کنترل های بخش فرمان بر روی تیونر کانال یابی اتوماتیک است .
بخش 2
طبقه IF آشکار ساز و AGC
در تلویزیونهای رنگی معمولا سه بخش فوق در یک مدار و یا یک آی سی طراحی می شوند ود ر داخل بدنه فلزی قرار می گیرند ( به علت شیلدن شدن در مقابل امواج مزاحم ) .

الف- بخش تقویت IF :
این قسمت معمولا شامل چند فیلتر جهت حذف و تضعیف امواج مزاحم ، چند IF جهت تشکیل باند گذر IF و چند طبقه تقویت کننده می باشد تا امواج خارج شده از تیونر را به مقدار کافی تقویت کرده تا قابل آشکار سازی باشد .
امواج مزاحم در طبقه IF کدامند ؟

1- امواج IF کانالهای مجاور :
تیونر علاوه بر ایجاد IF صوت و تصویر کانال مورد نظر ، موج IF کانالهای مجاور را نیز تولید کرده که این امواج بدلیل آنکه امواجی ناخواسته هستند باید کاملا حذف شوند (فرکانسهای 9/31 و 4/40 مگاهرتز).

2- موج IF صدای خود کانال :
این موج نیز باید توسط طبقه تقویت IF به مقدار کم تضعیف شود ، به علتی که اگر IF صدا در خروجی آشکار ساز تصویر خیلی قوی باشد قابل حذف توسط مدارات فیلتر نخواهد بود و این موج از طبقات تصویری عبور کرده بر روی تصویر به صورت نویز (پرده توری روی تصویر)ظاهر خواهد شد بنابراین در این طبقه فرکانس IF خود کانال (4/33 مگاهرتز) به مقدار کم ضعیف می شود . با توجه به موارد فوق از فیلتر های بالا پهنای باندی با مشخصات زیر به وجود می آید :

همانطوریکه دیده می شود در شکل فوق فرکانسهای IF کانالهای مجاور ( 9/31 و 4/40 مگاهرتز) دارای دامنه صفر (کاملا حذف شذه)، IF صدای خود کانال (4/33 مگاهرتز)دارای دامنه 10%(مقدار تضعیف شده)ولی IF رنگ و تصویر (47/34 و 9/38 مگاهرتز)دارای دامنه حداکثر هستند .(دامنه 50%)
پهنای باند فرکانسی ایجاد شده فوق به طور کامل و بدون هیچ کم و کسری باید تحویل تقویت کننده ها داده شود ، به این منظور بعد از فیلترهای حذف و تضعیف ، چند ترانس IF قرار می گیرد که هر کدام بر روی یکی از فرکانسهای فوق تنظیم شده است تا بتواند پهنای باند فوق را به طریقه صحیح تحویل طبقه تقویت دهد .

حال اهمیت این نکته مشخص می شود که بدون داشتن دستگاههای لازم هیچگاه اقدام به بر هم زدن تنظیم این ترانسهای IF نمی کنیم به علت اینکه از تنظیم خارج شدن ترانس های IF و سیم پیچ های این طبقه اثر بسیار نا مطلوبی بر روی اطلاعات ارسالی از فرستنده دارد

ب- بخش آشکار ساز تصویر :
این قسمت نیز اکثرا در داخل آی سی در نظر گرفته می شود چند کار به شرح زیر انجام می دهید :
1- از IF تصویر (9/38 مگاهرتز) سیگنال تصویر را به وجود می آورد .
2- از مخلوط کردن IF تصویر و صدا و بدست آوردن موج تفاضل ، IF دوم صدا را بوجود می آورد :
مگاهرتز 5/5=4/33-9/38
3- از مخلوط کردن IF تصویر و IF رنگ و بدست آوردن موج تفاضل آن دو ، IF دوم رنگ را به وجود می آورد :
مگاهرتز 43/4 = 47/34 – 9/38

ج- بخش AGC :
این قسمت مقدار تقویت ، تقویت کننده های IF(( agc IF و تقویت کننده تیونر (RF AGC ) را بسته به سیگنال دریافت شده توسط آنتن تنظیم می کند ، به طوریکه اگر سیگنال دریافتی توسط آنتن ضعیف باشد این بخش با اعمال ولتاژ مثبت به طبقه IF مقدار تقویت این طبقه را بالا می برد و اگر سیگنال قوی باشد بلعکس .
AFT (اتوماتیک فرکانس کنترل) :

زمانیکه ایستگاههای ضعیف توسط گیرنده دریافت می شود امکان تغییر فرکانس اسیلاتور تیونر بسیار زیاد است (به دلیل ضعیف بودن اطلاعات دریافتی)، به ااین منظور خصوصا در گیرنده های رنگی مداری در این قسمت قرار می گیرد که باعث تصحیح فرکانس اسیلاتور تیونر می شود ، طرز کار کلی این مدار بصورت زیر است :
سیگنال IF تصویر تقویت شده از طبقه IF تصویر به مدار آشکار ساز AFT داده می شود این مدار سیگنال IF را طوری آشکار می کند که ازآن یک ولتاژ DC تهیه نماید . به صورتی که اگر مقدار فرکانس IF تصویر دقیقا 9/38 مگاهرتز باشد ولتاژ DC تهیه شده توسط این مدار صفر و اگر مقدار فرکانس IF تصویر از 9/38 مگاهرتز بیشتر باشد ولتاژ تهیه شده توسط این مدار صفر و اگر مقدار فرکانس IF تصویر از 9/38 مگاهرتز بیشتر باشد ولتاژ تهیه شده توسط این مدار منفی و بر عکس اگر کمتر از 9/38 مگاهرتز باشد ولتاژ تهیه شده مثبت خواهد بود .

حال این ولتاژ DC به تغذیه اسیلاتور تیونر (پین AFT روی تیونر) اضافه شده ، تغذیه اسیلاتور را بسته به صحیح یا نا صحیح بودن فرکانس IF تصویر آنقدر تنظیم می کند تا مقدار IF تصویر در مقدار استاندارد آن (9/38 مگا)قفل شود . عمل AFT در هنگام دریافت ایستگاههای ضعیف و همچنین در مورد تلویزیونهایی که دارای منترل از راه دور هستند بسیار مفید و باعث ثابت ماندن مشخصات تصویر خواهد شد .
نمای کلی طبقات IF ، آشکار ساز و AGC :

بررسی طبقه تقویت IF ، آشکار ساز و AGC تلویزیون رنگی شهاب 21 اینچ
هر سه قسمت فوق در داخل آی سی 101 واقع شده اند ، موج IF به وجود آمده توسط تیونر از پین IF آن خارج شده توسط ترانزیستور Q161 تقویت گشته به فیلتر Z101 داده می شود . این فیلتر و سیم پیچ T101 باند گذر سیگنال ویدئو را تنظیم می کنند ( یعنی فرکانس حامل تصویر خود کانال 9/38 مگاهرتز را به طور کامل فرکانس حامل صدای خود کانال 4/33 مگاهرتز را به مقدار کم تضعیف و فرکانس های حامل کانالهای مجاور 9/31 و 4/40 مگاهرتز را به طور کامل حذف می کنند .

IF ویدئو بعد از عبور از Z101 به پایه های 9 و 10 آی سی 101 وارد شده توسط سه تقویت کننده در داخل آی سی تقویت شده به آشکار ساز داده می شود که ترانس T171 سیم پیچ (مدار هماهنگ)آشکار ساز می باشد ، سیگنال ویدئوی آشکار شده از پایه 22 بعد از تقویت خارج شده بعد از آنکه IF دوم صوت آن(فرکانس 5/5 مگاهرتز ) توسط فیلتر های L201 و L202 حذف شد (فیلتر حذف 5/5 مگا) سیگنال ویدئوی خالص ( اطلاعات رنگ + روشنائی + سینک + محو) به پایه 39 آی سی 501 می رسد .

بخش AGC :
سیگنال ویدئوی آشکار شده در پایه 22 از داخل آی سی به آشکار ساز AGC داده می شود AGC بسته به قوی یا ضعیف بودن سیگنال ولتاژی را تهیه کرده و به تقویت کننده IF داخل آی سی داده مقدار تقویت آنراتنظیم میکند همچنین این ولتاژبه مدارGC) RF AGC Aتیونر) داخل خود آی سی نیز رسیده و باعث می شود ولتاژی بین 4/2 (در هنگامیکه سیگنال قوی است ) تا 3/7 ولت ( هنگامیکه سیگنال ضعیف است ) از پایه 13 آی سی 101 خارج شده به پین AGC روی تیونر رسیده و مقدار تقویت ترانزیستور تقویت RF داخل تیونر را بسته به قوی یا ضعیف بودن سیگنال تنظیم کند .

تشخیص سالمی طبقه IF :
کابل خروجی تیونر به طبقه IF را جدا کرده با یک سیم به آنتن به ورودی آن سیم مغزی ضربه می زنیم اگر نویز در صدا و تصویر ظاهر شد طبقه IF سالم است .
و یا آنکه می توان یک سیم آنتن به پین IF تیونر در حالیکه تلویزیون روشن است ضربه زد اگر در صدا و تصویر اثر کرد طبقه IF سالم است ( در صورتی که تیونر الکترونیک و سوکتی باشد).
تشخیص سالمی AGC :
آنتن وصل شودبه طوریکه تصویرفرستنده کامل دریافت شوددراین حالت روی پین agc تیونربایدحدود2ولت وباقطع آنتن باید5/7ولت ظاهرگردد.
تشخیص سالمی AFT:
درحالت دریافت سیگنال واضح توسط تلویزیون اکر دربین AFTتیونرحدود5/6ولت دیده شدAFTسالم است .
تنظیمات طبقه IF:
دراین طبقه فقط تنظیم AGC:تیونر(AGC DELAY)داریم به طوریکه وقتی آنتن وصل بود وتصویر واضح رادریافت کردیم باتنظیم VR151(درپایه 12آی سی 101)ولتاژپین AGCروی تیونررادر5/2ولت وزمانیکه آنتن قطع است این ولتاژرادر5/7ولت تنظیم می کنیم .

تعمیرات طبقه IF:
همانطوریکه دربررسی این طبقات مشاهده گردیدبه دلیل آنکه این بخشهاسرراه عبور وتقویت اطلاعات صداوتصویرفرستنده قرار دارند هد گونه ایرادی درکار یکی از مدارات فوق هم صدا وهم تصویر گیرنده راباهم معیوب می کند بنابراین درصورت عدم وجود صدا وتصویر (در صورتیکه راستروجود داشته باشد):
1-بایک سیم آنتن به پین IFروی تیونر ضربه زده شود که در اینصورت یکی از دوحالت زیر مشاهده می شود:
الف –اگر انجام این کار درصداوراستر اثری نداشت :
عیب در طبقه IF(Q161,IC101وقطعات این مسیر )می باشد جهت تشخیص محل دقیق عیب ولتاژ پایه های آی سی 101گرفته شود،اگر مطابق نقشه نبود به احتمال زیاد خود آی سی خراب است وبه احتمال ضعیفتر قطعات جانبی آی سی .درصورتیکه ولتاژ پایه های آی سی طبق نقشه بود می بایدQ161،Z161وقطعات اطراف آنها بررسی کرد.

ب –درصورتیکه سیگنال دادن به ورودی طبقه IF درصدا وراستر اثرکرد:مشخص می شودکه طبقه IFسالم است ابتدا از سالمی طبقه AGCمطمئن می شویم (در صورت غیر نرمال بودن ولتاژAGCروی تیونر باید مسیر AGCتاIC101یا خود آی سی رابررسی نمود )،سپس توجه می کنیم که ولتاژ تغذیه به تیونر برسد(12ولت )اگر ولتاژدرست نبود می بایست رگولاتور 12ولت (Q101)رادرمنبع تغذیه بررسی کرد،اگر ولتاژ تغذیه تیونر نیز درست بود عیب در تیونر است (تیونر تعویض گردد).

بخش 3
مدارات رنگی
همانطوریکه دراصول تلویزیون رنگی گفته شداطلاعاتی که فرستنده های رنگی به عنوان رنگ ارسال می کنند دوسیگنال R-Y،Y-Bمی باشد حال گیرنده های رنگی برای نمایش رنگ وتصاویر ،ابتدا باید این اطلاعات (B-YوR-Y)را از سیگنال مرکب فرستنده جداو آشکار کرده و سپس از روی آنها سیگنالهای اولیه رنگ (B،G،R)راتهیه نمایند واین سیگنالها را به کاتدهای مربوطه داده تا رنگ تصاویر پخش گردد.بنابراین مدارات رنگ تلویزیون های رنگی رامی توان به دودسته تقسیم نمود:
الف –مداراتی که از روی سیگنال مرکب فرستنده اطلاعات رنگ آنرا (Y-Rو Y-B)جدا می کنند ، به این مدارات ،دیکدورهای رنگ گوئیم :

ب :مداراتی که از روی اطلاعات رنگ ارسالی از فرستنده (R-Y،B-Y)وYسیگنالهای اولیه رنگ (قرمز،سبز،آبی )راتهیه می کنند به این مدارRGBگوئیم :

دراین قسمت مدارات فرستنده ،مدارات دیکدر رابرای سه سیستم PaINTSC،SECAMومدارات RGB رابررسی می کنیم .
سیستم سکام :
همانطوریکه درکلیات تلویزیون رنگی ذکر گردید دراین سیستم برای هر خط افقی فقط یکی از سیگنالهای تفاضلی وYاز فرستنده ارسال می گردد.
الف –فرستنده سکام :

توسط دوربین تصویر مقابل آن تبدیل به درصد های مشخصی از RوGوBشده وازاین سه سیگنال همانطوریکه درفصل قبل بررسی شد سه سیگنال YوR-،B-YYبدست می آید.

(اطلاعات سیاه وسفید تصویر)قبل از آنکه مدوله گردد.از یک تاخیر دهنده عبور می کند چرا که در دیدن یک تصویر رنگی اطلاعات روشنائی آن تصویر (Y)از اطلاعات رنگ خیلی مهمتر است (به دلیل ساختمان مخصوص چشم انسان )،بنابراین فرستنده های رنگی نیز برای Yپهنای باند بیشتری را نسبت به اطلاعات رنگ در نظر می گیرند . (پهنای باند لومیناس 5/5مگاهرتز و پهنای باند کرومیناس 1مگاهرتز).
به دلیل همین پهنای باند بیشتر Yنسبت به کرومیناس سرعت عبور آن از مدارات بیشتر بوده باعث می شود که اطلاعات روشنایی صحنه ها با رنگ آنها همزمانی نداشته باشند به همین دلیل در فرستنده اطلاعات y راقبل از ارسال مقداری تاخیر می دهند (120نانو ثانیه ).

کلید سکام :
ذکرشد که درسیستم سکام از دو سیگنال R-YوB-Yکه توسط دوربین به وجود آمده ،درهر خط افقی فقط به یکی از آنها احتیاج داریم بنابراین ، دو سیگنال فوق به کلیدی به نام کلید سکام داده می شود ، این کلید دو ورودی دراین قسمت داردویک خروجی که باعث می شود درهر خط افقی یکی از این سیگنالها به خروجی وصل شده وبه مدالاتوروارد گردد.

پالس فرمان این کلید از طبقه افقی گرفته می شودودر حقیقت این پالس فرکانسی است برابر نصف طبقه افقی که حالت کلید سکام را عوض می کند .
اسییلاتور موج حامل : می دانیم برای ارسال هرگونه موج اطلاعی احتیاج به موجی حامل نیز است ،درسیستم سکام R-Yرابرروی فرکانس 406/4مگاهرتز مدوله FMمی کنند .این اسیلاتور نیز به ورودی دیگر کلید سکام وصل هستند که باتوجه به حالت کلید در خروجی می تواند فقط یکی از این دو وجود داشته باشد و R-YیاB-Yدرمدالاتور برروی موج حامل خود سوار شوند.

فیلتر آنتی بل :
برای اینکه سیگنالهای تفاضلی رنگ در گیرنده های سیاه وسفید تولید پارازیت نکنند، در فرستنده رنگی موج مدوله شده کرومینانس رااز فیلتری به نام فیلتر آنتی بل عبور داده تا دامنه رنگ به اندازه کافی تضعیف شده و ایجادپارازیت در گیرنده های سیاه و سفید ننمایند.
پالس برست چیست ؟

درسیستم سکام به علت آنکه برای هرخط تصویر سیگنال تفاضلی جداگانه ائی ارسال می شود و هر سیگنال تفاضلی وقتی به گبرنده برسد توسط آشکار ساز جداگانه ائی آشکار می شود ، برای آنکه تضمین شود هر سیگنال تفاضلی رنگ در گیرنده به آشکار ساز خود وارد گردد، از فرستنده پالسی به نام پالس برست (سیگنال همزمانی رنگ )ارسال می شود ، محل قرارگرفتن این پالس درشانه عقبی پالس سینک درسیگنال مرکب می باشد.

پالس برست درسیستم سکام تشکیل شده است از چند سیکل از فرکانس های حامل رنگی که برای خط مورد نظر ارسال می شود ،یعنی اگر قرارباشد برای خط اول سیگنال تفاضلی قرمز ارسال شود درشانه عقبی پالس سینک چند سیکل از موج حامل رنگ قرمز (فرکانس 406/4مگاهرتز)را قرار می دهند و یا اگر برای خط دوم B-Y ارسال شود قبل از آن در شانه عقبی پالس سینک چند سیکل از موج حامل B-Y( فرکانس 25/4 مگاهرتز )قرارمی گیرد.
که این پالسها قبل از رنگ خط مورد نظر درگیرنده به کلیدی به نام کلید سکام گیرنده رسیده باعث می شوند حالت آن با توجه به این موج حامل به خروجی (آشکار ساز )مناسب آن وصل گردد.

به این ترتیب در فرستنده رنگی از جمع شدن سیگنالهای لومیناس (Y ) ، کرومیناس (R-Y ،B-Y ) و برست تشکیل می شود :

گیرنده (دیکدور) سکام :
می دانیم فرستنده های رنگی سکام برای هر خط تصویر یکی از سیگنالهای رنگی (B-Y یا R-Y ) را ارسال می کنند علاوه بر آن ، برای هم زمانی رنگ بین فرستنده و گیرنده ، پالسی به نام پالس همزمانی رنگ (پالس برست ) نیز از فرستنده سکام ارسال می گردد که باعث می شوند هر سیگنال تفاضلی به آشکار ساز مربوط به خود اعمال شود .
سیگنال R-Y در فرستنده بر روی فرکانس 406/4 مگا و B-Y بروی فرکانس 25/4 مگا مدوله FM شده در قسمت رفت افقی قرار گرفته ارسال می گردند .
برست هر خط نیز بسته به آنکه در خط مورد نظر چه رنگی قرار گرفته ، در شانه عقبی پالس سینک (قبل از خط مورد نظر ) چند سیکل از موج حامل آن خط قرار گرفته که بعد از آشکار سازی در گیرنده باعث همزمانی آشکارسازهای فرستنده با گیرنده می شود .

بنابراین برای نمایش رنگ در سیستم سکام باید دو کار انجام گیرد :
1- سیگنالهای تفاضلی رنگ جدا و آشکار شوند .
2- برست رنگ نیز جدا و شناسایی گردد .
1) طریقه جدا سازی و آشکار سازی فرکانس های حامل رنگ :
در تشریح فرستنده های سکام گفته شده که رنگ خطوط در فرستنده بصورت R-Y و B-Y درآمده و در هر خط افقی در این سیستم فقط یکی از آنها ارسال می شود همچنین ذکر گردید برای آنکه این فرکانسها در تلویزیون سیاه و سفید ایجاد پارازیت نکند در فرستنده قبل از ارسال اطلاعات رنگ ، دامنه آنها را توسط فیلتری تضعیف می کنند .

حال در گیرنده رنگی چون در مدارات رنگ فقط احتیاج به امواج رنگ داریم ابتدا سیگنال مرکب آشکار شده از فیلتر حفظ صدا و سپس از فیلتری دیگر بنام فیلتر بل عبور می کند .
فیلتر بل باعث تاکید موج حامل رنگ شده (در حقیقت اثر تضعیف رنگ را که در فرستنده ایجاد شده از بین می برد ) در خروجی این دو فیلتر ، سیگنال های R-Y و B-Y بدست می اید که بر روی امواج حامل خود (406/4 و 25/4 مگا) مدوله FM شده اند .
سپس امواج بدست آمده از دو فیلتر فوق توسط تعدادی تقویت کننده تقویت شده به مداراتی بنام محدوده کننده داده می شود تا از نظر دامنه محدود شوند (در حقیقت این مدارات امواج مزاحمی که بر دامنه اطلاعات رنگ اثر کردهاند را حذف می کنند ) .
حال این اطلاعات به قطعه ای بنام خط تاخیر داه می شود .
خط تاخیر (Dily lin ) چیست و برای چه منظوری استفاده می شود؟
همانطوری که در کلیات تلویزیون های رنگی گفته شد برای تشکیل تصویر رنگی حداقل در هر خط افقی نیاز به سیگنال R-Y ، B-Y داریم تا با جمع هر یک از آنها با هم سه رنگ اصلی تصویر را بدست آوریم :

(RY)+Y=R
(B-Y)+Y=B
(G-Y)+Y=G
ولی در سیستم سکام برای هر خط افقی فقط یکی از سیگنالهای تفاضلی و Y را بیشتر نداریم ، به همین دلیل در مسیر سیگنالهای تفاضلی بدست آمده قطعه ای بنام خط تاخیر از جنس کوارتز قرار می گیرد :

طبق شکل از مدار محدود کننده دو خروجی بیرون می آید ، که اطلاعات در دو خروجی مثل هم است (در خط اول هر دو R-Y و در خط دوم هر دو B-Y و در خط سوم . . . ). حال خط تاخیر در مسیر یکی از این خروجی ها قرار می گیرد و باعث می شود اطلاعات آن خروجی به مدت زمان یک خط افقی (64 میکرو ثانیه) تاخیر داده شود . یعنی اطلاعات خط اول (R-Y ) را به مدت 64 میکرو ثانیه در خود نگه می دارد تا اطلاعات خط دوم (B-Y ) برسد درست در این زمان اطلاعات خط اول R-Y (از مسیر تاخیری ) و اطلاعات خط دوم B-Y (از مسیر تاخیر نیافته ) به قسمت بعد می رسد .
این باعث می شود ،برای تمام خطوط که از فرستنده فقط یک موج اطلاع (B-YیاR-Y)ارسال شده ،هر دو موج اطلاع (R-YوB-Y)رابرای هر خط افقی داشته باشیم .
کلید سکام گیرنده چیست و امواج B-YوR-Yچگونه آشکار می شوند ؟

سیگنالهای رنگ به طور متناوب (طبق شکل زیر)دردو خروجی خط تاخیر ظاهر می شوند ،یعنی مادرهر خط هم R-Yو B-Yرادا ریم که هر کدام باید به آشکار ساز خود داده شوند.
حال برای آنکه این امواج را آشکار کنیم باید در مسیر این امواج کلیدی قراردهیم تاهر موج رابسته به نوع آن به آشکار ساز خودش بدهد ،این کلید راکلید سکام گوئیم .
طبق شکل زیر کلید سکام دو ورودی دارد . که به عنوان مثال ورودی1(in1)آن هم R-Yوهم B-Yدارد.ودوخروجی ،که در هر خروجی فقط سیگنال مشخصی وجود دارد ،یعنی خروجی 1(out)فقط R-Yودرخروجی 2 (out2)فقط B-Y.
حال در خروجی 1کلید سکام آشکار ساز R-Yودرخروجی 2آ ن آشکارساز B-Yقرارمی گیرد:

کلید سکام برای عوض شدن حالت خود احتیاج به فرمان تعویض حالت دارد که این فرمان از مدار شناسایی برست صادر می شود .

2-طریقه جداسازی پالسهای برست :
همانطوریکه از شکل زیرمشخص است محل قرارگرفتن پالسهای برست درشانه عقبی پالس سینک می باشد ومی دانیم که زمان شانه عقبی پالس سبک در قسمت برگشت افقی است .

بنابراین برای جداسازی برست از سیگنال مرکب احتیاج به پالسی از طبقه افقی داریم که این پالس زمان برگشت افقی را نشان دهد ،حال اگر به ورودی یک کلید الکترونیک سیگنال مرکب فوق وبه گیت آن پالس های برست افقی را بدهیم این مدار می تواند درخروجی خود فقط پالسهای برست را ظاهر کند یعنی :

برست جداشده را چگونه شناسایی کنیم ؟
برست های جداشده درحقیقت شامل فرکانس های حامل B-YوR-Yاست ،حال برای تشخیص این فرکانس ها (شناسایی آنها )می توانیم مدار هماهنگی (شامل سیم پیچ وخازن که نوسان سازی می کنند )راسر راه این فرکانس ها قراردهیم وفرکانس تشدیداین مدار هماهنگ را طوری انتخاب نمائیم که به ازاءیکی از فرکانسهابیشترین ولتاژ را تولید کند(فرکانس تشدید یک مدار هماهنگ فرکانسی است که به ازاءآن خازن وسیم پیچ می تواند بیشترین ولتاژ راتولید نمایند )وفرکانسهای فوق رابه این مدار بدهیم.

خروجی این مدار هماهنگ ولتاژی خواهد که مرتبا از یک خط به خط دیگر کم وزیاد می شود ،به عنوا ن مثال اگر فرکانس تشدید مدار هماهنگ ،فرکانس 25/4مگاهرتز (حامل B-Y)انتخاب شود وقتی برست B-Yبه این مدار داده می شود خروجی مدار ولتاژی بادامنه زیاد خواهد بود وزمانیکه برست R-Y(فرکانس 406/4مگاهرتز)به آن داده مشود چون این فرکانس دقیقا فرکانس تشدید مدار هماهنگ نیست دامنه ولتاژ تولید شده توسط مدار هماهنگ نسبت به حالت قبل کم می شود :

مدار قطع رنگ :
در همین قسمت نیز مداری به نام قطع رنگ قرارگرفته که اگر به هر دلیلی پالسهای برست برشانه عقبی پالس سینک وجودنداشته باشد (به عنوان مثال اگر فرستنده سیاه وسفید باشد،فرستنده سیستم سکام نباشد ،مدارات رنگ گیرنده خراب باشند وقادر به شناسایی برست نباشد ،دامنه اطلاعات رنگ خیلی ضعیف باشند و;)این مدار فعال شده خروجیهای رنگ راصفر می کند وازایجاد پارازیت رنگی برروی تصویر جلوگیری می کند .
مدار قطع رنگ دردیکدور هر سه سیستم سکام ،پال وNTSC وجود داشته ودر هرسه سیستم عمل گفته شده را انجام می دهد .
از برست آشکار شده توسط مدار فوق به عنوان فرمان جهت مداری دیگر به نام فیلیپ فلاپ استفاده می شود.

فیلیپ فلاپ چیست ؟
یکی از انواع مدارات نوسان ساز می باشد (مولتی ویبراتور بی استابل )که تولید نوسان مربعی می کند ،این مدار دو ورودی دارد که به یکی از ورودیهای آن برست آشکار شده وارد می گرددوباتوجه به این ورودی حالت پالس مربعی شکل می گیرد (به عنوان مثال بیشتر پالس برست باعث تشکیل دامنه بالارونده وولتاژ کمتر پالس برست باعث تشکیل دامنه پایین رونده نوسان مربعی میشود ):

وبه ورودی دیگر آن فرکانس افقی وارد می گردد،واز روی این ورودی فرکانس پالس مربعی تعیین می شود (فیلیپ فلاپ باتوجه به این ورودی فرکانس پالس مربعی را نصف فرکانس طبقه افقی می سازد ).

از خروجی فیلیپ فلاپ چه استفاده ائی می شود ؟
پالس مربعی حاصل از مدار فوق جهت فرمان کلید سکام استفاده می شود و باعث می گرددهر سیگنال تفاضلی رنگ از طریق کلید سکام به آشکار ساز خود وصل گردد (به مبحث سکام در همین بخش مراجعه شود ).

سیستم NTSC:
الف –فرستنده NTSC:
دراین سیستم از فرستنده هر دو سیگنال تفاضلی B-Y و R-Y برای هر خط ارسال می گردد،به این صورت که بعد از بدست آمدن این دو سیگنال دردوربین NTSC باید آنها برای ارسال بر روی موجی حامل سوار کنند ، موج حامل رنگ در این سیستم فرکانس 58/3مگاهرتز است (دراروپااز سیستم NTSC دیگری استفاده شده که فرکانس حامل آن 43/4مگاهرتز بوده وبه نام سیستم NTSC اروپایی شناخته می شود ).

ولی چون هر موج ا طلاع (R-Y ،B-Y )می خواهند روی یک موج حامل سوار شوند (58/3مگاهرتز)،جهت جلوگیری از تداخل بین آن دو ، فرکانس حامل به دوشاخه تقسیم شده ، یکی مستقیمابه مدولاتور B-Yداده می شود و B-Y روی آن مدوله دامنه (AM)شده ولی دیگر 90درجه اختلاف فاز می دهند و R-Yرابروی آن نیز مدوله می کنند حال این دو موج رنگ با اطلاعات دیگر (صدا ،تصویر ، سینک ،محور وروشنایی )فرستنده NTSC ارسال می گردد.
در فرستنده های NTSCبرای آنکه رنگ ارسالی برروی گیرنده های سیاه وسفید ایجاد پارازیت ننمایند ،قبل از ارسال امواج رنگ ،موج حامل آنراحذف کرده فقط باندهای کناری ارسال می گردد(مدولاسیون کود راچر )،به همین دلیل از فرستنده NTSCجهت پالس شناسی رنگ (برست )چند سیکل از همین موج حامل رنگ (58/3مگا)درشانه عقبی پالس سینک به عنوان برست NTSCقرارمی گیرد.

ب –گیرنده (دیکدور )NTSC:
بعد از آشکارسازی سیگنال مرکب درآشکار ساز تصویر توسط فیلتری اطلاعات رنگ از سیگنال مرکب جداشده تقویت گشته وبه آشکارسازهای B-YوR-Yداده می شود .منتها همانطوریکه گفته شد موج حامل سیگنالهای تفاضلی رنگ (58/3مگاهرتز)در فرستنده حذف شده است (به علت آنکه درگیرنده های سیاه وسفیدتولید پارازیت نکند).حال بدون این موج حامل ،گیرنده قادر به آشکار سازی B-Y ,R-Y)نخواهد بود.

برای این منظوردردیکدورهای NTSCاحتیاج به اسیلاتوری است که فرکانس 58/3مگاهرتز را تولید نماید ،بنابراین برای آشکار سازهای B-Y و R-Yفرکانس ساخته شده توسط این اسیلاتور نیز وارد می شود ،وبه آشکار ساز B-Y مستقیم ولی به آشکارساز R-Y با 90درجه اختلاف فاز ،دو سیگنال B-Y و R-Y آشکار شده وبه دیگر مدارات رنگ داده می شود.

دانلود این فایل